Sterijino pozorje biće održano 62. put, a ovogodišnja centralna tema, sudeći po rečima selektora, biće porodica jer kako kaže: “Ne ona srećna, nego disfunkcionalna, hendikepirana, ugrožena, obespralvjena ili opterećena patološkim odnosima, što verovatno najrečitije definiše vreme u kojem živimo.” Ovogodišnji moto, s tim u skladu, biće parafraza Markesovog romana i glasiće: “Porodični i drugi demoni”.
Uz uverenje da vas je ovakva tematika već zainteresovala, predstavljamo vam maksimalan broj predstava koji uopšte može da učestvuje na ovom festivalu. U okviru takmičarskog dela programa biće odigrano 9 predstava, dok će u Netakmičarskoj međunarodnoj selekciji biti prikazano 5 predstava, uz još dve van konkurencije. Van konkurencije biće odigran balet “Ko to tamo peva” Narodnog pozorišta iz Beograda u režiji Staše Zurovca po tekstu Dušana Kovačevića. Da, u pitanju je istoimeni film Slobodana Šijana koji svi toliko već generacijski volimo. Dan otvaranja vam je već poznat od ranijih godina, odnosno već od 26. maja moći ćete da prisustvujete otvaranju, naravno na velikoj sceni Srpskog narodnog pozorišta.
Festival će trajati do 3. juna i do tada se u takmičarskoj selekciji može pogledati:
Slovenačka predstava “Ožalošćena porodica” u režiji Igora Vuka Torbice, po tekstu Branislava Nušića. Obećavajuća kako zbog nušićevskog britkog humora, tako i zbog aktuelnosti koju prikazuje, prepoznatljivih stereotipa izvučenih kao zajedničkih imenitelja iz karaktera i situacija, a takođe i zbog sjajnog rešenja scenskog prostora čije centralno mesto zauzima ogroman frižider kao simbol beskrupuloznog, konzumerskog društva.
“Ruža uvela”, debitantska predstava u režiji Milana Neškovića i Pozorišta “Bora Stanković” iz Vranja, a po tekstu samog Bore Stankovića. Ova melodrama upečatljive je “južnjačke” atmosfere u čijem su središtu sudbine marginalca. Oni su nespremni na životne izazove, dok neminovno moraju da napuste roditeljski dom, a uz prateća infantilna ljubavna iskušenja i sva druga koja takva životna iskustva nose sa sobom. Zbog izuzetno teških uslova u kojima ovo pozorište radi, a izuzetnog kvaliteta koji pokazuje, može se tretirati kao ponajbolja predstava nastala južno od Beograda.
“Na Drini ćuprija”, predstava Kokana Mladenovića koji je i adaptirao delo Ive Andrića. Predstava koja u svom značenjskom smislu nije izgubila ništa od dela, iako pretočena na scenu pozorišta. Još ranije sam Mladenović nazvao ju je predstavom o “cikličnom zlu”.
Kišova “Elektra” u režiji Ive Milošević, a po Euripidovom komadu, dolazi u najklasičnijem scenskom obliku, bez grubih paralela sa savremenošću i nepotrebnih aluzija na fenomene današnjeg društva. Pre 20 godina igrana je u okviru festivala istoimena crnogorska predstava kada je Isidora Minić dobila i Sterijinu nagradu, međutim ovo je nešto sasvim drugačije sa apsolutno antologijskom završnom scenom koja doprinosi još većem kvalitetu predstave.
Dušan Kovačević sa svojim Zvezdara teatrom donosi i “Hipnozu jedne ljubavi”, jednu fantazmagoričnu melodramu sa svojim karakterističnim humorom i metaforama na kakve smo kod njega navikli. Govori o gorkom suočavanju sa činjenicom odlaska mladih i obrazovanih ljudi iz naše zemlje, te njihovom trajnom napuštanju jedne duhovno i materijalno osakaćene zajednice.
Još jedan debitant, Stojan Srdić sa predstavom “Moje dete” u režiji Ane Đorđević, donosi nam svedeno, ogoljeno sa dosta scenskih simbola predstavu o marginalizovanoj etničkoj skupini – Romima, kako o njihovim socijalnim problemima, tako i o intimnoj strani života ovih ljudi.
“Novo doba” u režiji Dine Mustafića, a predstava Vuka Boškovića dolazi nam u međunarodnoj koprodukciji Bitef teatra i ArtHub Sarajeva, bez aktuelne banalizacije, ali duboko uronjena u svakodnevicu, naš depresivni ambijent tranzicije, atmosferu surove i dehumanizovane privatizacije, posleratnih trauma…
Iz Ateljea 212 stiže predstava “Deca radosti” u režiji Snežane Trišić, jednu dramu-epopeju, hroniku vremena i turbulentne istorije čije posledice osećamo i danas i koje neminovno oblikuju budućnost preratnih i posleratnih generacija.
Prestava “Maestro”, ponovo u režiji Milana Neškovića, ovaj put iz Narodnog pozorišta iz Sombora. Delo o životu slavnog somborskog slikara Milana Konjovića koji je ovogodišnjeg debitanta Milivoja Mlađenovića inspirisao da napiše komad o svom sugrađaninu i njegovom neobično uzbudljivom, kreativnom i avanturističkom životu, o sudbini umetnika u maloj sredini, politici, ljubavi…
Dok u netakmičarskom delu “Krugovi” možete videti pet predstava:
“Tri zime”, Hrvatskog narodnog kazališta. Drama-hronika o sudbini četiri različite žene u tri različite epohe, počinje u prvoj polovini 20. veka, a završava se u godini kada Hrvatska ulazi u Evropsku uniju. Jedna je od najznačajnijih predstava u Hrvatskoj ove godine, a u režiji Ivice Buljana.
“Sinovi umiru prvi” Narodnog pozorišta iz Banja Luke, a u režiji Marka Misirače. Igra se u tri varijante – bosanskoj, srpskoj i hrvatskoj, a govori o pronalascima ostataka mrtvih posle ratova na ovim prostorima. Crnohumorna komedija, teška porodična drama, ali i komad apsurda, rečju delo vredno gledanja.
“Teferič” jedna je od pobednika festivala u Brčkom prošle godine, odrađena u montopajtonijevskom ili alanofordovskom duhu, u grotesknom maniru govori kako vlast funkcioniše. Režiju i adaptaciju potpisuje Aleš Kurt, a dolazi nam iz Kamernog teatra 55 iz Sarajeva.
“Za šta biste dali svoj život”, autorski je projekat Harisa Pašovića i ansambla East West Center iz Sarajeva. Igraju je svršeni i studenti na masteru Akademije umetnosti, započeta ja kao projekat na master studijama, ali se istakla svojim kvalitetom i saradnjom mladih iz dve sredine – Srbije i Bosne i Hercegovine, koji pokušavaju da odgovori na pitanje postoje li plemenite ideje i ideali vredni samožrtvovanja?
Poslednja, i ne manje važna, jeste predstava “Horti”, autorski projekat Arpada Šilinga, a dolazi nam iz Mađarskog državnog pozorišta u saradnji sa Pozorištem klasike iz Rumunije, kao i Narodnim pozorištem iz Sombora. Ova međunarodna koprodukcija igra se na tri jezika – mađarskom, rumunskom i srpskom, a govori o problemu nacizma u Mađarskoj i jedan je jedinstven pozorišno-estetski događaj.
Festival će zatvoriti predstava u čast nagrađenih “Kako je dobro videti te opet”, pobednički tekst na konkusru Sterijinog pozorja za originalni domaći dramski tekst 2014. godine.
Ovogodišnji selektor bio je volonterski direktor Sterijinog pozorja, Miroslav Radonjić. Iako je običaj da selektor obavlja taj posao dve godine za redom, ovaj put će to biti izuzetak koji je nastao zbog skromne ekonomske situacije kulture u Srbiji, kao i potrebe da se Sterijino pozorje transformiše iz festivala domaćeg autora u nacionalni teatarski festival. O žiriju i voditeljima okruglog stola znaćemo više za koju nedelju.
