U petak i subotu, 27. i 28. Maja, u organizaciji Doma omladine Pančevo, po 39. put održaće se književna manifestacija “Rukopisi”, koja za cilj ima promociju mladih, još neafirmisanih autora poezije i proze na prostoru bivše Jugoslavije.
Zbornik “Rukopisi” izlazi već 39 godina i jedan je od najstarijih pančevačkih kulturnih brendova, posebno imajući u vidu činjenicu da je Pančevo oduvek imalo jaku književnu scenu, te su tako i u uredništvu uvek bili afirmisani pisci iz ovog grada.
Više od 50 mladih autora proze i poezije iz zemalja sa prostora bivše Jugoslavije našlo se u novom, 39. broju “Rukopisa” –zbornika poezije i kratke proze. Na konkurs je radove poslalo 315 autora iz regiona, a žiri je iščitao gotovo hiljadu pesama i priča. Žiri su činili: glavna urednica Rukopisa Jasmina Topić (Srbija), Dragana Mladenović, Čarna Popović, Ana Ristović (Slovenija) i Zvonko Taneski (Makedonija).
Program manifestacije:
PETAK 27. maj
18h Zagrevanje: Napiši svoju pesmu / ispričaj svoju priču. Čitamo stare brojeve Rukopisa, zagrevamo se za nove i pišemo pesme i priče na licu mesta. Svi radovi biće okačeni na sajt Doma omladine. Koordinator programa: Jovana Jankov, u saradnji sa Unijom srednjoškolaca Srbije.
Mesto: Plato iza Doma omladine, Ulica Svetog Save 10
20h Zvezde ex-JU scene i mlade nade nastupaju u predstavljanju književnosti SHS. Iskusni igrač Dušan Čater (SLO) i otroci: Tino Deželić, Goran Čolakhodžić (HR), Srđan Gagić (SRB).
Moderatori programa: Ana Ristović, Jasmina Topić, predstavljanje Majski dani knjige.
22h Dj set: Aleksandar Šurbatović
Mesto: klub Pogon, gradski park
SUBOTA, 28. maj
16h Književna radionica sa autorima Rukopisa 39. Svi zainteresovani su pozvani da učestvuju.
Program koordinira: Jelena Angelovski, književna kritičarka i prof. srpskog jezika i književnosti.
Mesto: Mali klub Doma omladine, Ulica Svetog Save 10
19h Predstavljanje RUKOPISA 39. Učestvuju autori iz Srbije i gosti iz Hrvatske, Bosne, Crne Gore i Makedonije.
Program vode urednice: Jasmina Topić i Dragana Mladenović.
21h Koktel
22h MasterFlow / JazzySad Dj set
Mesto: Dvorana Apolo, Ulica Maksima Gorkog 6
Više o ovogodišnjim odabranim autorima:
Najviše odabranih autora i ove godine je iz Srbije (Anđela Dubljević, Jovana Jankov, Ivan Ivazović, Stefan Stanojević, Jovana Ivanović, Snežana Nikolić, Aleksa Milosavljević, Miloš Ristić, Andrijana Mihajlović, Nusreta Beranac, Radovan Sinđelić, Nikola Đurđević, Nikola Marković, Nemanja Stojković, Ana Čuljak, Ana Miloš, Dunja Karanović, Slobodan Kalinović, Milan Mažibrada, Marko Kragović, Anđela Pendić, Uroš Đurković, Milica Ulemek, Stefan Basarić, Miloš Markov, Jelena Milutinović, Stevan Tatalović, Milica Milosavljević, Marija Dragnić, Marko Savić i Dušanka Kovačević.
Iz Slovenije su zatupljeni: Patrik Holz, Aleš Jelenko, Tonja Jelen i Jernej Kusterle, iz Makedonije: Zorica Petkoska, Pepica Stanoeva, Radmila Vankoska i Stefan Markovski, a iz Bosne i Hercegovine: Aljoša Ljubojević, Alma Gačanin, Sandra Cvitković, Monika Zadro i Jovana Živanović. Iz Crne Gore su odabrani: Jovana Bojović, Lazar Šćekić, Boris Bajić i Igor Varga, a iz Hrvatske: Monika Herceg, Fedora Kraljić, Goran Čolakhodžić, Josip Čekolj, Tino Deželić, Mislav Habulin, Dario Livaja i Marija Dejanović.
Više o zborniku “Rukopisi”:
Inicijator “Rukopisa” bio je Momčilo Paraušić, pesnik i profesor filozofije u pančevačkoj Gimnaziji, a prvi Rukopisi su izašli iz štampe 1976. godine kao knjiga mlade poezije Pančeva (u biblioteci “Žiža – Pojave”, u izdanju lokalnog lista “Pančevac” i u tiražu od 2.000 primeraka). Paraušić je bio urednik u narednih 7 izdanja, a izdavač “Rukopisa” je jedno vreme bio i časopis “Libertatea” i izdavačka kuća na rumunskom jeziku, dok je Dom omladine potpisivan kao organizator i finansijer.
Četvrti broj “Rukopisa” zvanično je prešao na adresu Doma omladine, gde se zadržao do danas.
U uredništvu “Rukopisa” smenjivali su se poznati književnici, književni i kulturni delatnici, urednici i novinari: Bogdan Mrvoš, Miloš, Nikolić, Joan Flora, Zoran Dušković, Dušan Vukajlović, Edvard Jukić, Božidar Vujić i Vasa Pavković.
Ipak, prilike u zemlji počele su prvo da se prepoznaju i po smanjenom tiražu. “Rukopisi” 6 štampani su 1981. godine u tiražu od 1000 primeraka, 1983. u tiražu od 500, a 1993. u svega 300 primeraka. Kreativna energija i ideja “Rukopisa” širila se, međutim, i druge gradove širom Srbije, a potom i nekadašnje Jugoslavije.
“Rukopisi” su tako 1989. postali Zbornik poezije i kratke proze mladih Jugoslavije.
Neki od danas poznatih književnika bili su tada autori “Rukopisa”: Zoran Đerić, Divna Vuksanović, Sreten Ugričić, Nemanja Mitrović, Dragan Hamović, Saša Radojčić i drugi.
Zbornik mladih Jugoslavije sveo se potom na verziju SRJ, a potom Srbije i Crne Gore, ali je, prema rečima uredništva, svest o tome da je region jedinstven kulturno-umetnički prostor uvek bila prisutna, a dolaskom novih, mlađih urednika, “Rukopisi” su se vratili jugoslovenskom konceptu, ovog puta samo s prefiksom ex.
“Rukopisi” 24 zvanično su prvi Zbornik poezije i kratke proze mladih s prostora ex-JU. Autori iz nekadašnje zajedničke države prvo su se povremeno i stidljivo javljali, i prvi u tome su bili Makedonci, a danas je dobra recepcija “Rukopisa” od Vardara pa do Triglava.
Novu uredničku ekipu u poslednjih 20 godina predvode: Goran Trailović, Jasna Milićev, Jasmina Topić, Dragana Mladenović, Jelena Angelovski, Vule Žurić, Nemanja Rotar, Dejan Čančarević, kao i dvoje najmlađih urednika u istoriji tog zbornika Čarna Popović i Miloš K. Ilić.
“Rukopisi” su poslednjih nekoliko godine prerasli i u dvodnevnu književnu manifestaciju, a prema navodima organizatora, trudi se da, u skladu s finansijskim mogućnostima, uvek ugosti barem po jednog autora iz regiona, pored domaćih koji se svake godine odazovu u velikom broju.
Najbolji ambasadori “Rukopisa” upravo i jesu autori, koji nose uvek dobre utiske i pozitivnu energiju s promocije i prenose informacije o konkursu.”Rukopisi” se zato nikad ne prodaju, već poklanjaju, a štampaju pod pokroviteljstvom Grada Pančeva. “Rukopisi” danas jesu jedinstven zbornik na teritoriji čitavog regiona i pionir, a i istovremeno možda i poslednji mohikanac, promovisanja mlade, neafirmisane a kvalitetne poezije i kratke proze, ulaznica u veliki svet malih regionalnih književnosti i prilika da njihovi autori uporede svoje radove s radovima vršnjaka iz ex-Ju republika.