U četvrtak, 18. aprila, s početkom u 19 časova u kafe-knjižari SKC Delfi u Beogradu biće održana prva zvanična promocija nove filmske knjige u izdanju Filmskog centra Srbije – „The Best Serbian Films of the 21st century“ autora Đorđa Bajića, Zorana Jankovića i Ivana Velisavljevića na engleskom jeziku.
Pomenuti novitet izdavaštva Filmskog centra Srbije nadovezuje se na prošlogodišnje hvaljeno hit-izdanje, kritičarski zbornik „Kritički vodič kroz srpski film 2000-2017“ iste autorske trojke. Nova knjiga sadrži njihove kritike najboljih i najuspešnijih srpskih igranih filmova od početka 21. veka do 1. januara ove godine. Kako je u svom predgovoru istakao Miroljub Stojanović, urednik ove knjige ali i urednik izdavaštva u FCS-u, „u pitanju je potpuno nova knjiga, knjiga koja najpre svojim sadržajem, apdejtovanjem u odnosu na najnoviju filmsku produkciju, a pre svega profilisanim konceptom, vrlo konzistentno ali i polemički, kroz optiku svojih autora, nudi hijerarhiju srpskog igranog filma u ovom milenijumu“.
Knjigu su napisali filmski kritičari Đorđe Bajić, Zoran Janković i Ivan Velisavljević, autori i prošlogodišnjeg „Kritičkog vodiča kroz srpski film 2000-2017“, urednik izdanja je Miroljub Stojanović, knjigu je na engleski prevela Jelena Kosanović Dorogi, dizajn je i ovog puta delo Boruta Vild, dok je tehnička podrška po pitanju fotografije bila Maja Medić.
Đorđe Bajić je istakao i sledeće:
– Naša nova knjiga predstavlja izbor tekstova iz „Kritičkog vodiča kroz srpski film“, s tim da su ti tekstovi diskretno prerađeni i prevedeni na engleski kako bi bili razumljivi što širem auditorijumu, a pridodate su i kritike nekoliko najboljih srpskih filmova iz 2018. godine. Odabrali smo naslove za koje smatramo da su reprezentativni uzorak srpske kinematografije XXI veka, te novu knjigu dopunili tekstovima o najboljim filmovima iz 2018. godine. „Kritički vodič“ je bio sveobuhvatan, dok „The Best Serbian Films of 21st Century“ predstavlja naš zajednički izbor onog najboljeg/najzanimljivijeg/najvažnijeg što su srpski filmski autori iznedrili od 2001. godine pa do danas. U tom kontekstu, ovo je sasvim nova knjiga, sa novim konceptom i novom, širom ciljanom publikom. Tu je i sasvim novi predgovor, ovoga puta iz pera urednika ovog izdanja, Miroljuba Stojanovića. Verujem da će ova knjiga biti veoma korisna filmofilima koje zanima srpski/regionalni/evropski film. U njoj će, na jednom mestu, pronaći mnogo toga zanimljivog i vrednog pažnje.
Kroz četiri zasebna segmenta, autori knjige su nastojali da srpski film vrednuju iz primarno estetičkih arbitrarnih pozicija ali istovremeno vodeći dosta računa i o generacijskoj perspektivi. Tako su među koricama ove knjige kritike najboljih filmova proslavljenih i iskusnih autora iz tog perioda (Želimira Žilnika, Gorana Paskaljevića, Emira Kusturice, Miloša Miše Radivojevića i Gorana Markovića), dok knjigu zatvara segment sa krirtikama filmova nadolazećih rediteljskih snaga (Luke Bursaća, Koste Ristića, Filipa Kovačevića, Momira Miloševića i Raška Miljkovića).
Središnji deo knjige zauzimaju kritike probranih i najviđenijih filmova iz datog perioda (Život i smrt porno bande, Klip, Ničije dete, Tilva Roš, Travelator, Čarlston za Ognjenku, Dnevnik mašinovođe, Parada, Ederlerzi Rising, Panama, Vlažnost, Smrt čoveka na Balkanu, Teret, Enklava, Dobra žena, 1 na 1, Kralj Petar Prvi, Svi severni gradovi, Neposlušni, Peščanik, Beogradski fantom, Sutra ujutro, Tehnotajz: Edit i ja, Rekvijem za gospođu J….), , a tu i je i odeljak posvećen kritikama filmova koji su u ovih dvadesetak godina ostvarili veliki uspeh na ovdašnjim bioskopskim blagajnama (kritike filmova Munje, Montevideo, Bog te video, Jesen samuraja, Južni vetar i Zona Zamfirova).
Zoran Janković ukazao na ovo:
– Premda ova knjiga u nekoj našoj inicijalnoj nameri predstavlja prirodan nastavak i dopunu predočenog u „Kritičkom vodiču kroz srpski film 2000-2017“, ona se da posmatrati i kao zasebno izdanje, koje se ovog puta obraća i inostranoj publici. Tokom konačnog odabira filmova koji su ušli u ovu našu knjigu nastojali smo, uz nekoliko prilično iscrpnih usaglašavanja, da pomirimo lične gledalačke, kritičarske, pa i svetonazorske prefrence sa onim što je nesporno i faktografski samerljivo. Ipak, i ovo je tek jedan od mogućih izbora na ovu samozadatu temu, te s nestrpljenjenjem iščekujemo potencijalne zamerke i polemike. Povrh svega, i ova knjiga je tihi i, nadajmo se, dugovečan dokaz naše istrajne ljubavi koju sva trojica gajimo prema srpskom (i ranije i jugoslovenskom) filmu. On se, doduše, pod našim kritičarskim lupama našao u ne baš zlatnom mu periodu, naravno, uz ogradu da je i ovih dvadesetak prilično posnih filmskih godina u Srbiji izrodilo par desetina ozbiljnih, važnih, zanimljivih valjanih i refrentnih filmova.
Rečima njenog urednika, Najbolji srpski filmovi 21. veka nisu ni samo prigodna ni namenska knjiga koja je propratna logistika promocije srpskog filma u svetu. Ona je, potpuno nezavisno od ciljeva i strategija srpskog filmskog marketinga, svojevrsni autorski i kritički čin, ali i svojevrsna anticipacija budućih vrednovanja i promišljanja srpskog filma u ovom milenijumu.
Ivan Velisavljević je o ovoj knjizi rekao i ovo:
– Ova knjiga namenjena je pre svega predstavljanju i promociji srpskog filma u inostranstvu. Izdvojili smo filmove koji su reprezentativni za kinematografiju Srbije 21. veka, kako bi filmskim profesionalcima i filmolozima širom sveta mogli da kažemo: „Evo, to je srpski film, ova knjiga je pravi način da ga upoznate.“
Prisutnima će te večeri u beogradskoj kafe-knjižari SKC Delfi (u Kralja Milana 48) knjigu kroz razgovor o tom još jednom zajedničkom poduhvatu pobliže predstaviti sva trojica njenih autora, a biće moguće i kupiti pomenuto izdanje Filmskog centra Srbije.
Foto: FCS promo
