Njujorški sastav Scatter The Atoms That Remain koji se, u širem smislu, smatra pravim nastavljačem zaveštanja Johna Coltrane-a nastupiće na ovogodišnjem Nišvilu u nedelju, 18. avgusta, u postavi Franklin Kiermyer –bubnjevi, Davis Whitfield – klavir, Isaiah Collier – saksofon i Geraud Portal – kontrabas.
Jezgro sastava Scatter The Atoms That Remain već godinama predvodi dvojac muzičara različitih generacija koji čine: Franklin Kiermyer – kompozitor, bubnjar i lider i Davis Whitfield – klavirista, kompozitor i muzički direktor. Na popisu muzičara koji su nastupali i snimali sa bendom su i trubači Randy Brecker i Roy Hargrove, basista Genee Perla, kao neki od najznačajnijih saksofonista: Gary Bartz, Billy Harper, George Garzone, Azar Lawrence…a postavu za nastup u Nišu upotpuniće nova saksofonska jazz zvezda Isaiah Collier i jedan od najpoznatijih evrospkih muzičara – francuski kontrabasista Geraud Portal.
Od snimanja kultnog albuma “Solomon’s Daughter” (1994) s Pharaohom Sandersom, bubnjar Franklin Kiermyer (1956) poznat je uglavnom po svom ekspanzivnom stilu bubnjanja, posebnom zvuku i duhovnom fokusu svoje muzike. Jazz kritičari su za njega, između ostalog rekli da “svira i komponuje sa skoro religioznim verovanjem u jazz kao oblik čitse inspiracije” (Entertainment Weekly), da je među “retkim džezerima – blagoslovenim ekstatičnim kvalitetom svog free-bop muziciranja” (Rolling Stone)… kao i da “pojačava duhovni modalitet – igrajući se vulkanskim autoritetom” (Downbeat).
Kuriozitetr je da je ko-lider sastava – pijanista i kompozitor Davis Whitfield rođen 1993. (Baton Rouge, Louisiana), dakle samo godinu dana pre snimanja pomenutog albuma Pharaoha Sandersa na kojem je svirao Kiermyer. Davis je snimao i nastupao na mnogim značajnim jazz podijumima sa legendama kao što su Pharaoh Sanders, George Coleman, Jeff Tain Watts, Fatoumata Diawara, Robert Glasper…. a svirao je i na poslednjem nastupu Pharoaha Sandersa septembra 2022. godine – samo nekoliko sedmica pre Sandersove smrti, na festivalu „We Out Here” Gillesa Petersona. Kada je 2016. godine počeo saradnju Kiermyerom – već je razvio pepopznatljiv zvuk koji karakterišu dubina i domet, a koji prevazilaze njegove godine.
Posle smrti Johna Coltrane-a (1967) mnogi su pokušavali slediti njegovo nasleđe, ali je, očigledno, rodonačelnik veoma visoko podigao letvicu. Tadašnji (a i sadašnji) mladi muzičari na koje su „Love Supreme” i „Sun Ship” ostavili neizbrisiv utisak, pokušavali su da se na različite načine izdignu, odnosno oslobode direktnog uticaja muzičkog genija. Međutim, retko šta od toga je uspelo. Godinama posle Coltranove smrti njegova supruga Alice Coltrane se obratila dolazećim generacijama džezera rečima: „Teret nastavka je na vašim leđima. Svi ćete morati da detaljno preispitate sami sebe”. Upravo je to detaljno preispitivanje rezultiralo opštim prihvatanjem grupe “Scatter The Atoms That Remains” kao koncepta koji otvorenog srca i uma i na stvarno originalan način nosi taj teret nastavka Coltraneovog zaveštanja.
I kao što nije retko da naučnici koji se i ne poznaju, nezavisno jedni od drugih dodju do istog otkrića – tako je i saksofonista Isaiah Collier (rođen 1998.) – sledeći upravo svoju viziju i preispitujući sebe – došao do sličnog muzičkog otkrića. Imao je 22 godine, svirao saksofon, a idol mu je bio (ko drugi nego) John Coltrane. Izabrao je tri prateća muzičara i na dan Coltraneovog rođendana (23. septembra 2020. godine) otišao u studio u kojem je snimljen „Love Supreme” kako bi „inspiraciju retrogradnog Merkura” pretočio u svoju svitu. Zvuči logično, ali koliko hrabrosti treba da se ima za to. „Nisu njegove godine ono što šokira. Šokira ono što i kako on to svira” – rekao je u recenziji albuma Collierovog albuma „Cosmic Transitions” kritičar Downbeata Joshua Myers – dajući mu pet zvezdica!
Zbog svega ovoga, i uz dužno poštovanje velikim saksofonistima koji su ranije svirali sa „Scatter The Atoms That Remains”, angažovanje Colliera kao saksofoniste u najnovijoj postavi je nova kvalitativna faza ove grupe koju muzičari različitih generacija slede u svojoj misiji neprestanog preispitivanja.
Ili kako reče Davis Whitfield: “Setite se kako ste se osećali kada ste prvi put čuli Jimija Hendrixa kako svira Purple Haze, ili kad ste prvi put čuli „Sun Ship”, Transition ili First Meditastions”. To je ono što želimo da ljudi osećaju kada čuju “Scatter The Atoms that Remains”.
